11. novembar Dan primirja u Prvom svetskom ratu

Dan primirja u Prvom svetskom ratu je državni praznik u Republici Srbiji koji se obeležava 11. novembra. Ovaj datum podseća na dan kada su, 11. novembra 1918. godine u železničkom vagonu u Kompijenu, sile Antante potpisale primirje sa Nemačkom i tako okončale Prvi svetski rat.

Dan primirja se od 2005. godine u Srbiji obeležavao na prvim časovima u svim osnovnim i srednjim školama, a od 2012. se obeležava kao državni praznik. Dan primrija u Srbiji se praznuje neradno.

Prvi svetski rat počeo je 28. jula 1914. kada je Austrougarska objavila rat Srbiji, tačno mesec dana nakon atentanta na prestolonaslednika Franca Ferdinanda u Sarajevu.

Za Srbiju je rat završen 13. novembra 1918. potpisivanjem sporazumom sa Mađarskom, samo dva dana nakon potpisivanja primirja na Zapadnom frontu.

Primirje je bilo na snazi sve do zaključivanja konačnog mirovnog sporazuma u Versaju, 28. juna 1919. godine.

SIMBOLI PRAZNIKA

Natalijina ramonda - cvet feniks, jer i kada se potpuno osuši - može ponovo da oživi posle kiše ili malo zalivanja. Samo tridesetak biljnih vrsta ima tu osobinu. Ramonda je otkrivena tridesetih godina XIX veka u Španiji, ali ju je kao novu vrstu otkrio Josif Pančić 1874. godine. Nazvao ju je ramonda serbika (Ramonda serbica). 

Sava Petrović, lekar na dvoru kralja Milana, otkrio je deset godina posle Pančića, da na Balkanu postoji još jedna vrsta sa drugačijim listovima. Nazvao ju je po kraljici Nataliji - Ramonda nathaliae, Natalijina ramonda. Danas je ovaj cvet neobične osobine da oživi i nakon potpunog sušenja simbol izdržljivosti srpske vojske u Prvom svetskom ratu ali i simbol stradanja srpskog naroda koji je uspeo posle toga ponovo da obnovi svoju državu.

Albanska spomenica - Osim ramonde, u amblemu se pojavljuje i motiv trake Albanske spomenice, koja se nalazi iznad cveta. Prvog aprila 1920. godine, putem Ukaza, uspostavljena je Albanska spomenica kao sećanje na prelazak kroz Albaniju tokom Evropskog rata 1915. godine. Prema ovom Ukazu, pravo na Spomenicu imali su svi vojni pripadnici koji su bili angažovani tokom prolaska kroz Albaniju, uključujući i članove stranih vojnih misija koji su zajedno sa srpskom vojskom prolazili kroz tu zemlju.

Spomenica je izrađena u obliku dvoglavog orla sa srpskim grbom na grudima i kraljevskom krunom na vrhu. Na prednjoj strani, ispod orla, nalazi se medaljon okružen vencem od lovora, s profilom Aleksandra Karađorđevića, uz natpis: „Svojim ratnim drugovima Aleksandar“. Na poleđini, u tri reda, stoji natpis: „Za vernost otadžbini“.

Foto: Danas/Beta